Arapça Öğrenmeyi (biraz daha) kolaylaştırmanın 11 Yolu

Arapça, aynı Çince ve Peştuca gibi, İngilizce konuşanlar için çok zor öğrenilen dillerden biridir. Bir ayda hakimiyet vaad eden herhangi bir kitap yalan söylüyor; öğretmenlerin “Onu öğrenmek için yedi yıl, ona hakim olmak için bir ömür boyu” atasözü doğrudur. Benim bilmem gerekir-çeyrek asırdır üzerinde çalışıyorum! Fakat ilk başlarda yeni öğrencilerin tekrar etmeye ihtiyaç duymayacakları bazı hatalar yaptım. Benim hatalarımdan ders çıkarın ve birkaç önemli öğrenme ipucuları ile kendinizi küçük bir baş ve kalp ağrısından kurtarın.

1. SADECE BİR TEK ARAPÇA DEĞİL, BİRDEN FAZLA ARAPÇANIN OLDUĞUNU BİLMEK

Arapça, dilbilimcilerin diglossia olarak tanımladığı bir dildir: Okuma ve yazma için bir form, konuşmak için ise başka bir form vardır. Yazılı versiyon (Modern Standart Arapça, MSA veya Fusha) Arap dünyasında tutarlıdır, ancak konuşulan lehçeler ülkeden ülkeye ve bölgeden bölgeye değişir. Cesaretinizi kırmamak için öğretmenler çoğunlukla diglossia’dan bahsetmezler. Ancak bu, çalışmanızı şekillendirecek kritik bir ayrıntıdır.

2. BİR LEHÇEYE KENDİNİ VER…

Temel kullanılabilirlik için, yabancı öğrenciler için başlangıç sınıfları Modern Standart Arapça dilindedir. Fakat doğal dinleme anlayışı için, erkenden bir lehçeye çalışmalısınız. Ben (ilk baştaki tek yol olan) MSA rotasında çok yoğunlaştım  ve şimdi insanlar çok yavaş konuştuğunda ya da MSA ile dublaj yapılmış Sünger Bobu izlerken anlıyorum. Artı, bazı lehçelere sahip olmak yerel halkının sana gülmemesini sağlar – konuşulan MSA  sizi sünger bir çizgi filim karakteri gibi yapar. Ama hangi lehçe? Fazla düşünmeyin; sadece en yakın kişisel bağlantınızı ve şartlarınızı kullanın.

3. AMA MODERN STANDART ARAPÇAYI TERKETME

Diller için iyi bir kulağınız varsa, bir lehçenin temellerini oldukça kolay bir şekilde kapabilirsiniz. Ancak onları hatırlamak için kelimeleri görmek isteyen öğrencilerdenseniz, lehçeler için eğitim materyalleri yetersiz olduğundan daha çok zorlanırsınız. Her iki durumda da, MSA’ya aşınalık, çeşitli durumlarda akıcılık için anahtardır, çünkü sizin dergileri okumanızı ve sözlükleri kullanmanızı sağlar. Dilin mantığını anladığınızda, lehçede daha tutarlı tahminler yapabilirsiniz.

4. ÇILGIN MNEMOTEKNİLER OLUŞTURUN.

Kahve (kahwa) ve cebir (al-cabr) gibi Türkçe-Arapça kökenli kelimeler bulunmaktadır. Arapça kelimeleri yada cümleleri daha iyi hatırlamak için garip bir benzer ifade ile eşleştirmek ve/veya garip zihinsel bir görüntü oluşturmak için zaman ayırmalısınız. Ne kadar daha uygunsuz olursa o kadar daha iyi akılda kalır. Bir arkadaş tarafından geliştirilen uygun bir örnek: Karadenizli bir arkadaş mavi gözlü Filiz’e “Maviş Filuz” diye hitap eder, bu Mısır lehçesinde mafiş fulus, yani “param yok” demektir.

Kendinize bilgi kartları hazırlayın.

5. BİLGİ KARTLARI SİZİN ARKADAŞINIZDIR.

Arapça, görünüşte dipsiz kuyu gibi bir kelime hazinesine sahiptir ve bu kelimeler, bir gazete okumak veya komedi dinliyor olmanıza bağlı olarak değişir. Bir kelimenin çok nadir veya tuhaf olduğunu varsaymayın ve böylece bir daha görmeyeceğinizi. Bunun için bilgi kartı oluşturun. Onu repertuarınıza uygulayın-diğer öğrenciler arasında bir şaka bile olsa, geri gelecektir. (Sab’a, parmağını bir tavuğun içine koymak – gerçekten mi?!)

6. BASİT TUT.

Aksine, ancak sözlükte rastladığınız sadece Arapça’da bulunan tuhaflıkların cazibelerine karşı koyun. Yazı öğretmeniniz -veya sizden bir mektup alan başka herhangi bir kişi-muhtemelen gizemli kelimelerinizden memnun olmayacaktır. Araplar, şiirsel ifadelere saygıları ile meşhur olabilir, ancak açık ve basit bir yazı tarzını da takdir etmektedirler.

7. HEDEFLER BELİRLE.

Neden Arapça öğreniyorsun? Eşanlamlı birçok kelimeden doğru kelimeyi seçmenin tek yolu akılda belirli bir amaç olmasıdır. Dedikodu yapın, bir şiir okuyun, sevgilini etkile, şarkı söyleyin- bir hedef seçin ve ona doğru çalışın. Ve sonra başka birini ve başka birini hep tekrarlayın.

8. CÜMLE KALIPLARI EZBERLEYİN…

Özellikle gazete okurken, belli anlamlara gelen cümle kalıpları çok bulacaksınız. Bunları öğrenin. Sıkıcılığı gidermek için, çalıştığınız lehçe üzerinden eğlenleli deyimler ve ifadeler biriktirin. Bir cümle öğrenmek, sizin daha akıcı konuşmanızı sağlar; tek bir kelimeden çok daha fazla konuşma alanı doldurur. Bonus: çok sayıda lehçe sözcüğü kafiyedir, bu yüzden hatırlanması daha kolaydır. Mısırlıların söylediği gibi, El-Haraka baraka – her türlü ilerleme iyidir.

9. ÖZELLİKLE KİBAR OLANLARI.

Arapça nitelikler, “lütfen” ve “teşekkür ederim”in ötesine geçiyor ve olabilecek her olay için belirlenmiş ifadeler vardır. Mesela, Faslı lehçe öğretmenim bana “kötü bir koku sizden çıktığında” “haşak” denir dedi. Sadece bir veya iki cümleyi ihtiyacınız olduğunu düşünüp daha sonra “özlü” kelimelere geri dönmek kolaydır. Ancak Araplar zarif övgüleri sever (kim sevmez ki?) ve bu yaygın ifadelerin bütünüyle konuşma yapmak mümkündür.

10. TEKNOLOJİYİ DİKKATLİ KULLANIN.

Yakında ana dili arapça olan biri yoksa, dünyayı küçülten teknolojiden tam olarak yararlanın ve Skype ile bir öğretmen veya bir dil ortağı edinin. Natakallam, Lübnan’daki yerinden edilmiş Suriyeli öğretmenleri tüm dünyadaki öğrencilerle bağdaştıran harika bir programdır. Bonus: kulağa hoş gelen Suriye lehçesini öğrenirsiniz. Ancak Google Çevir’i kullanırken dikkatli olun: İngilizce’den Arapça’ya doğru yönde başlamanız için yeterlidir. Arapça’dan İngilizceye çeviri, çok komik ve yararsızdır!

11. NE KADAR AZ OLURSA OLSUN, ELİNİZDEN GELDİĞİNİ KADAR KONUŞUN.

Bu tabii ki herhangi bir yabancı dil için de geçerlidir, ancak tüm dilbilgisi kurallarının ve garip sözcüklerin sizi kolayca şaşırtmaya neden olabilecek olan Arapça için de özellikle geçerlidir. Neyse ki yerli halk muhtemelen dil öğrencilerinin dünyanın en hevesli destekçileridir.

Söyleyeceğiniz bir kaç kelime bile olsa önünezdeki yedi yıl boyunca- yada ne kadar uzun sürerse- devam edebilmeniz için size övgü ve teşvik kazandıracaktır.